14 Mayıs 2018 Pazartesi

Minna ve Muhammed Haydar...





Faiz Cebiroḡlu



Türkçede ” ع” harfi yok. Minna derdik. Minna (مناع) Cebiroḡlu. Amcaoḡlu. Temmuz ayında, yıl 1979.  ”Fevzi, iş buldum. Kahramanmaraş yakınlarında. Sen ve Muhammed Haydar’da geliyor. Tek kireç ocaḡı, yeter.

Tamam dedim. Bir gün sonra iş elbiselerimizi hazırladık ve otobüse bindik. İş yerine ulaştık, daḡ eteklerinde bir yerdi,  taş var ama ocak yoktu. Kazdık, kazdık ve kazdık: Ocak oldu.

Yakıcı güneş altında çalışırken, Muhammed Haydar, aniden: ”Fevzi, Maraş’a git, bir şişe şarap getir, iyi gider…” dedi.  Aynen, öyle yaptım.

Geldiḡimde, Muhammed Haydar,  kireç ocaḡını oymuş, bitirmiş.

Arapça ile merhaba dedim. Merhaba, merhaba dedi. Şişeyi verdim. Şişeyi de bitirdi.

Bana: ”Yarın, kireç ocaḡı örülecek ve yakılacak” dedi.

Gerçekten öyle oldu.

Ateş verdik.

Odun yoktu. Patlamış kamyon lastiklerinden verdik.

Verdik….

Kireç ocaḡı patladı.

Üstü açık, altı kireç oldu.

Bir kamyon geldi. Alttaki kireçi yükledi.

Muhammed Haydar: ”Fevzi, çok fazla lastik vermişsin yahu” dedi.

Ben de, ”Evet, lastik, kamyon lastiḡi, fazla vermişiz  dedim…”

Sonra tekrar Antakya, Dursunlu Köyü.  Eve geldik. Minna Cebiroḡlu, babamla konuştu. ”Yahu iki deliyi aldım, yalnız ocaḡı deḡil, gökyüzünü de yakmışlar. Ne taş kalmış, ne de kireç…”

Muhammed Haydar ile sonradan, Kireçdaḡların kahvesinde buluştum. Bana, ”Minna Cebiroḡlu paramızı vermedi. Verir mi?”

Ben de ”verir, verir! Kireç ocaḡını ve Maraş’ı yakmışız! Ne parası?..

Sonra yıllar geçti. Ben de Suriye’ye geçtim ve böylece irtibatlarımız kesilmiş oldu.

Evet…Aradan yıllar geçmiş ve ben Damscus’tayken Muhammed Haydar’ın ölüm haberini vermişler. Köydaşım, iş ve sohbet arkadaşım Muhammed Haydar’da gitti, sessizce ve hüzünce.

Köydaşım, iş ve sohbet arkadaşım Muhammed Haydar, mekanın gülistan olsun. Seni Sevgiyle anıyorum…

20 Mart 2018 Salı

KAWA HEYKELİNİN YIKILMASI ÜZERİNE




Bülent Tekin


Afrin merkezinde ÖSO elemanlarınca Kawa heykeli yıkılınca bu açıklamayı yapma ihtiyacını duydum. Üstelik bu yazım Newroz Bayramı’na da denk geliyor. Kawa Kürtlerin bayramı olan Newroz’un en önemli figürüdür. O bir mitolojik kahramandır. Gerçekte vardır ya da yoktur ama Kürtlerin inandığı bir milli kahramandır. Bu nedenle her halkın kültür ve ulusal değerlerine gösterilmesi gereken saygı gereği bu konuda da öyle davranılması gerekir düşüncesindeyim. Newroz ve Kawa hakkında biraz bilgi vermek isterim. Newroz, “Demirci Kawa Efsanesi”ne dayanır. (Farsça: Kave Ahenger, Kürtçe: Kawayê Hesinker.) İran ve Kürt mitolojisinde acımasız yabancı hükümdar Zahhak’a (Dehak) isyan eden mitolojik kahramanın öyküsüdür. Hikâye, Fars şair Firdevsi’nin en önemli eseri olan Şehname’de yer alır. Hikâyenin diğer ana karakteri olan Zahhak veya Azhi Dahaka, Zerdüştlüğün kutsal kitabı olan Avesta’da ve antik dönem Fars mitolojisinde yarı şeytan bir Babil kralı olarak yer almıştır. Firdevsi, hikâyeyi yeniden yorumlayarak bu karakteri şeytani ve tiran bir Arap kral olarak betimlemiştir. Hikâye, Kürt mitolojisinde de yer alır. İşte Kawa’nın en önemli kaynağı Firdevsi’nin Şehname’sidir.

NEWROZ

(Kürtçe’de Newroz, Türkçe’de Nevruz, Azerice’de Novruz…)Farslar, Kürtler, Azeriler, Anadolu Türkleri, Afganlar, Arnavutlar, Gürcüler, Türkmenler, Tacikler, Özbekler, Kırgızlar, Karakalpaklar, Kazaklar tarafından kutlanan geleneksel yeni yıl ya da doğanın uyanışı ve bahar bayramıdır.

Yazılı olarak ilk kez 2. yüzyılda Pers kaynaklarında adı geçen Newroz, İran ve Bahai takvimlerine göre yılın ilk gününü temsil eder. Günümüz İran’ında, her ne kadar İslami bir kökeni olmasa da bir şenlik olarak kutlanır. Bazı topluluklar bu bayramı 21 Mart’ta kutlarken, diğerleri Kuzey yarım kürede ilkbaharın başlamasını temsilen, 22 veya 23 Mart’ta kutlarlar. Aynı zamanda, Zerdüştlük, hem de Bahailer için de kutsal bir gündür ve tatil olarak kutlanır. Kürtlerde Newroz’un, Kürt mitolojisindeki Demirci Kawa Efsanesi’ne dayandığına inanılır. Anadolu ve Orta Asya Türk halklarında da Göktürklerin Ergenekon’dan çıkışı anlamıyla ve baharın gelişi olarak kutlanır.
2010’da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 3000 yıldan beri kutlanmakta olan bu şenliği, Dünya Nevruz (Newroz) Bayramı ilan etmiştir. 28 Eylül-2 Ekim 2009 arasında Abu Dhabi’de hükümetler arası toplanan Birleşmiş Milletler Manevi Kültür Mirası Koruma Kurulu, Nevruz’u Dünya Manevi Kültür Mirası Listesi’ne dahil etmiştir. 2010’dan başlayarak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 21 Mart’ı “Dünya Nevruz Bayramı” olarak kabul etmektedir. Kürtçede Nevruz’un karşılığı Newroz’dur.

Kürtler’de Nevroz Bayramı’nın dayandığına inandıkları Demirci Kawa Efsanesi’nin birkaç farklı uyarlaması vardır. Bunlardan biri şöyledir:

Bundan çok eski zamanlar öncesinde, daha yeryüzünde kimsenin olmadığı dönemlerde Zervan isimli tanrının iki oğlu olmuştur. Birinin adı Hürmüz’dür, bereket ve ışık saçan anlamına gelmektedir. Diğerininki ise Ehriman’dır, kötülük ve kıtlık saçan anlamındadır. Ahura Mazda’nın kutsadığı topraklarda Hürmüz hep iyinin ve uygarlığın temsilcisi, Ehriman da onun karşıtı olmuştur.

Hürmüz, dünyada kendisini temsil etmesi için Zerdüşt’ü gönderir ve yüreğini sevgi ile doldurur. Zerdüşt ise buna karşılık oğullarını ve kızlarını Hürmüz’e hediye eder. Ehriman bu durumu kıskanır ve yüzyıllar boyunca sürecek olan iyilerle savaşına başlar. Tüm iyilere, Zerdüşt’ün soyuna ve iyiliklere Medya (Kuzeybatı İran) coğrafyasındaki yaşamı çekilmez bir duruma getirir. Ehriman bazen gökten ateşler yağdırır, bazen fırtınalar koparır ve iyiliğe ve iyilere hep zulüm eder. En sonunda da içindeki nefreti ve kötülük zehrini zalim Kral Dehak’ın beynine akıtır ve onu bir bela olarak İran ve Medya halkının üzerine salar. Dehak’ın bildiği tek şey kötülük etmektir. Zalim Dehak halkının kanını emerken beynindeki zehir bir ura dönüşür ve onu ölümcül bir hastalığın pençesine düşürür. Dehak acılar içinde kıvranarak yataklara düşer ve hastalığına bir türlü çare bulanamaz. Dönemin doktorları acılarının dinmesi ve yarasının kapanması ve hastalığının iyileşmesi için yaraya genç ve çocukların beyinlerinin sürülmesini önerirler. Böylece İran coğrafyasında aylarca hatta yıllarca süren bir katliam başlar; her gün zorla anne babalarından alınan iki gencin kafası kesilip beyinleri merhem olarak Dehak’ın yarasına sürülür. Halk çaresiz ve güçsüz düşmüştür. Gençler katledilirken sıra, daha önce bu şekilde 17 oğlunu kaybetmiş olan Kawa adındaki demircinin en küçük oğluna gelmiştir.

Her gün gençler Dehak’ın askerleri tarafından başları kesilmek üzere götürülürken Kawa’nın aklına başkaldırı fikri gelir ve bu konuyu etrafında güvendiği birkaç kişiye açıklar. Demirci dükkânında demirden savaş malzemeleri olarak Gürz-ü Kember, Kêr gibi araçlar yapar ve bir taraftan da başkaldırı için etrafındakileri eğitir. Bu hareket yavaş yavaş yayılmaya başlar. Milattan önce 612 yılı Mart ayının 20’sini 21’ine bağlayan gece zalim Dehak’a karşı direniş başlar. O gece kralın sarayı direnişçiler tarafından ele geçirilir. Aynı zamanda bu direniş Dehak’ın egemenliğindeki bütün topraklarda devam eder. Direnişçiler kendi aralarında dağlarda ateş yakarak haberleşirler. Direniş bittiğinde Kawa’nın halk hareketi Dehak’ı ve yönetimini devirir. Sevinçle dağlara koşan halk bu ateşlerin etrafında oynamaya başlar.

Bir diğer söylentiye göre de Kawa, 20 Mart’ı 21 Mart’a bağlayan gece sabaha kadar demir ocağının başında sabahlar ve oğlunu zalim Dehak’ın katlinden kurtarmak için çareler düşünürken imdadına göğün yedinci katındaki iyiliğin temsilcisi Hürmüz yetişir. Ninowa’lı Kawa’nın yüreğini sevgi ve umutla doldurur ve bileğine güç, aklına ışık verir. Ona Zalim Dehak’tan kurtuluşun yolunu öğretir. 21 Mart sabahı, gün doğduğunda, Kawa oğlunu kendi eliyle Dehak’a teslim etmek ister ve zulmün ve kötülüğün kalesi olan Dehak’ın sarayına girer. Oğlunu Dehak’ın huzuruna çıkarırken yanında getirdiği çekicini Dehak’ın kafasına vurur. Dehak’ın ölü bedeni Demirci Kawa’nın önüne düştüğü anda kötülüğün alevi söner. Kısa sürede bütün Ninowa ve bölge halkı isyan eder ve ateşler yakarak saraya yürürler. Zulme karşı isyanı başlatan Kawa, demir ocağında çalışırken giydiği deri parçalarından rengârenk önlüğünü isyanın bayrağı, ocağındaki ateşi ise özgürlük meşalesi yapar. Ninowa cayır cayır yanarken meşaleler elden ele dolaşır, dağ başlarında ateşler yakılır ve kurtuluş coşkusu günlerce devam eder. Dehak’tan kurtulan halklar 21 Mart’ı özgürlüğün, kurtuluşun ve halkların bayramı olarak kutlar. Demirci Kawa; başkaldırı kahramanı, Newroz (Nevruz) ise; direniş ve başkaldırı günü olarak tarihe geçer. Bu nedenle Kawa ve Newroz’u sadece siyasi simge olarak görmek yanlıştır. Kawa ve Newroz hikâyesi bir dinsel inanış ta değildir.

Kürtlerin inanışına göre milattan önce 612 yılı 21 Mart günü Kürtlerin Asur kralı zalim Dehak’ın zulmüne son verdikleri gündür. Kürtlerin inanışı böyledir. Her milletin dinin kültür, inanç ve değerleri farklı ya da benzer olabilir ama kendi iç bünyelerinde adeta kutsiyet taşır. Bu nedenle uluslar, kavimlere, dinlere, dillere, kültürlere, inançlara saygı ile yaklaşmak gerekir. Onlara inanları kırmak, hor görmek kin ve nefret duygularını uyandırabilir. ÖSO elemanlarının cihatçı anlayışıyla put zannedip yıktıkları bahanesine sığınıp Kawa heykelinin yıkılmasını olumlamak doğru olmadığı kanaatindeyim. Her milleti olduğu gibi Kürtleri de sadece bazı örgütler, dernekler ya da kurumlar üzerinden bir görme bakış açısı doğru sonuçlar doğurmaz. Örgütler, siyasi partiler, dernekler bugün var, yarın olmayabilirler. Esas olan insandır. Halkları barış ve kardeşlik bağları içinde tutmanın yolları en doğru yoldur. İnanırız ya da inanmayız bazı efsane, mesel ve inanışlara inanan insanların olduğunu unutmamalıyız. İnsanların inandığı inançları reddetmenin yerine içinde bulunan insanlığa yararlı içerikleri bulmayı başarmalıyız. Bu dünya bütün insanların barış ve kardeşlik duyguları içinde birlikte yaşamayı sağlayacak kadar büyüktür.
------
Bulenttekin.Net:


5 Mart 2018 Pazartesi

Star Tv’de Börü dizisi..





Bülent Tekin

En son olarak Star Tv’de Börü diye bir dizi başladı.Diyarbakır düşmanlığını esas alan bir sahne başladı.Ayıptır ya.Bu kadar da Kürt düşmanlığı mevcut yasalara göre bile suçtur ve ayıptır.

Fox, Kanal D ve Star tvlerde Fethullah dönemi TRT, Samanyolu vb tvlerde yayınlanan TEK TÜRKİYE tipi dizilerinin gelişmiş versiyonları olan bu günümüz dizileri RTÜK, Hükümet ve muhalefet partileri görmüyor mu?

 Bu kadar Kürt düşmanlığı şırıngalayan kin,nefret ve düşmanlık tahrikleri yayan bu dizileri cumhuriyet savcıları da mı görmüyor?

Bu diziler mutlaka yayından kaldırılmalı ve haklarında yasal işlemler yapılmalıdır.

Kınıyorum.

Saygılarımla. Bülent Tekin

4 Şubat 2018 Pazar

HDP VE SELAHATTİN DEMİRTAŞ…





Bülent TEKİN 

Ne kadar etkili olur, hiç ihtimal vermiyorum ama yine de son bir defa daha uyarmak istiyorum: Selahattin Demirtaş’ın eşbaşkan seçilmemesi HDP ve içinde bulunduğumuz siyasi atmosfer açısından büyük yanlış olacaktır.

HDP ne yapmak istiyor?

 “Hapisteki bir liderini nasıl oluyor da bir çırpıda gözden çıkarıyor” şeklinde bir eleştiriyle karşı karşıya kalmayı göze alabiliyor?

Onlar bilmezler mi gözden ırak olan gönülden de ırak olur. Öyle duygusal ve retorik cümlelere kimse güvenmesin. İşin gerçeği böyledir. Öyle kallavi methiyeler ve klişe sözlerin bir geçerliliği olmaz. Hayat bunları yok hükmünde görür. Birileri için yeni fırsatlar ve rahatlıklar yaratılıyor.

Meydanı boş bırakmak kime yarıyor, bunu HDP kadroları mutlaka düşünmelidir. Bunu yapmıyorsa eğer, sorun farklı bir mecradadır diye düşünmek istemiyorum. HDP bunu acaba isteyerek mi yapıyor diye düşünmek te istemem.

Demirtaş’ın seçilmeme durumu HDP’de mutlaka bir zayıflama meydana getirecektir. Basında, sosyalmedyada dönenler hiç te hoşlanılacak düzeyde değildir. Selahattin Demirtaş’ın yeniden eşbaşkan seçilmesi adli bir durum değil, tamamen politik bir durumdur. Bunda HDP’nin duruşu belli olacaktır. Son bir kez daha bu konuya değinmem kongre öncesi nacizane bir uyarı şeklinde algılanır mı bilmem!

Ancak Türkiye’nin Kürt sorunu dahil demokrasi, özgürlük, adalet, eşitlik ve insan hakları bağlamında çözümünde katkı yaratacak hamlelere ihtiyaç vardır.

Her siyasi parti gibi HDP de bu sorumluluktan kaçma bahanelerine sığınamaz.

Takdir ve sorumluluk tabii ki HDP kadrolarındadır. Bunlar benim kişisel görüşlerimdir.
-----
Bülent Tekin. Net:


30 Ocak 2018 Salı

HER ŞEY PARA İÇİN: PİPONYA CUMHURİYETİ...







Bülent TEKİN  

 “Piponya Cumhuriyeti” benim 2000 yılında yayınlanan “Kral Situ’nun Hikâyesi” adlı romanımda geçen hayali bir ülkedir. Bu isimde bir ülke dünyada yok ama benim hayalimde var. Piponya acaba yaşadığımız ülke mi diye soranlar olabilir. Yok canım, nereden çıkarıyorsunuz! Bizim ülke demokratik, özgür, bağımsız, mutlu bir ülke. Hiç Piponya’ya benzer mi? Piponya hırsızların, çakalların, kötülerin egemen olduğu bir yer… Bizle ne ilgisi olabilir? Kimse bu yazımdan bu ülkede olanlarla, yaşananlarla ilgili bir pay çıkarmasın. Ben hayali bir ülkeden bahsediyorum. GIRGIR’da köşe yazarlığı yaptığım dönemde de-yanılmıyorsam!-Piponya’da olanlardan bahsederdim. Benim hayalimde canlandırdığım kötülerin egemen olduğu, yoksulların ezildiği, her türlü entrika ve oyunların döndüğü, kötülerin hep kazandığı ve iyilerin de hep kaybettiği hayali bir yer. Ben yine de Piponya’dan olanlardan bahsedeceğim.

Piponya’da sıkıyönetim sonrası olağanüstü hal döneminde bölge valilerin adeta manevi kızları mertebesine çıkmış işbirlikçi kadınlar o faşist devlete projeler sunardı. Devletten çok para kazandılar ve meteliğe kurşun atan kocalarını devletten aşırdıkları paralarla zengin ettiler. İşte gün geldi Piponya’da devir değişti, özgürlük ve demokrasi talebinin olduğu günler geldi. İşte o kadınlar bu kez parlamentoya girmek istediklerinden yazar, gazeteci kılığına büründüler. Bir çırpıda solcu, devrimci, insan hakları aktivisti olup çıktılar. Tuhaftır ki basın bu kadınları çok iyi tanıdıkları halde riyakârlıklarını ve ihanetlerini hiç kamuoyuna taşımadı. Evet, yani basın o kadınları tanıyor, biliyordu! Piponya’nın gazetecileri ve televizyoncuları güçlünün aleyhinde tek kelime edecek nitelikte değildi zaten. Yalakalık dışında tek bir haber yapamazlardı. Faşist devletin sesi olmaktan öteye gidemezlerdi. Üstelik Piponya’nın yazar, çizer, aydın, entellektüelleri de bu kadınlarla kanka oldular, hep desteklediler. Aslında bu kadınlar orta yaşlarından itibaren şöhret olmak istiyorlardı, zaten paraları vardı ve bunu da parlamenter olma istekleriyle de taçlandırmayı hedefliyorlardı.  Meydan serbest olunca amaca ulaşmak kolaydı. Piponya’da bir farklı halkın sözde hak ve hukukunu savunan parti de bu kadınlara bütün kapılarını açtı. Avrupa’da bu parti adına konuşmalar yaptı bu kadınlar. Avrupa devletleri meclislerinde, toplantılarında o partinin parlamenterleriyle birlikte bulundular. Piponya’nın en ünlü yazarları, şairleri, gazetecileri, artistleri, sanatçıları ile kanka oldular. Bu kadınların namı yurtdışına da ulaştı, dünyanın önemli sol politikacıları, ödül dağıtan kurumları, parlamenterleri, yazarları, gazetecileri bu kadınlarla kanka oldu. Piponya’nın yurtdışında yaşayan insanları, kurumları yaşadıkları yabancı yerleri de kendilerine benzettiler. Tavassutla oralardaki insan hakları kurumları dahil, ödül veren kurum ve meclislerden tanıdıkları kurnaz kadın ve erkekler için ödüller verdirdiler. Aslında hiçbiri bunları hak etmiyordu! Zaten Piponya’daki sanat ve edebiyat kurumları da mafyavari ilişkilerle ‘bir sana bir bana’ zihniyetiyle ödülleri eşe dosta veriyordu. En iyi roman yazana, en iyi şiir yazana değil, kurnaz insanlara ödüller veriliyordu. Bu nasıl bir işti, bu nasıl bir durumdu?

Piponya’da bir kurnaz kadın tipinden daha bahsedeceğim. Avrupa’da bile parlamenterlik yapmış ayrı bir dinden olan birisi orada işi bitince bu kez Piponya’da parlamenter seçtirildi. Amaç ona bir maaş daha kazandırabilmekti. O sözde en demokrat parti bir nevi arkadaş grubuna iş ve işçi bulma kurumu gibi görev yapıyordu. O kurnaz kadın şimdi Avrupa’dan emekli parlamenter maaşı ve Piponya’dan (emekli maaşını hakketmiş durumdadır) bir de parlamenter maaşı alıyor. O kurnaz kadın boş kalır mı hiç, Piponya’ya dönünce kız kardeşini Avrupa’daki partiden parlamenter yapmak istedi. Piponyalılar ona oy vermedi. Benim kurnaz kadınlardan örnek vermemin amacı, kimsesiz, yoksul ve garip kadınların büyük ideal istismarcısı hemcinsleri tarafından aldatılmalarıdır. Kadın kotası dedikleri şey aslında bu kurnaz kadınlara ayrılan kontenjandır. Bu kotada sıradan, gariban, bir halk kadını olmaz. Bu tür grup arkadaşı kadınlar, eş dost olanlar koltuk ve makamlara sahip olurlar. Asla boşta kalmazlar, onlar için mutlaka bir makam ve koltuk hemen yaratılır.  Hayali ülke Piponya’da uydurduğum bu tip entrikalar ve yutturmacalar acaba dünyanın bir gerçek ülkesinde de oluyor mudur? Tabii ne kadar da uydurma da olsa, yine de bu hayali olaylar ilginçliğinden dolayı ders çıkarılacak niteliktedir.

Aslında etnik bir grubun sözde hak ve hukukunu savunan siyasi parti de Piponya Cumhuriyeti’nin bir partisiydi ve o da diğerleri gibi devletten referansını alıyordu. O parti zaman zaman Piponya rejimi aleyhinde politika yapar görünürdü ama esasında Piponya’nın bölünmez bütünlüğünün en önemli direklerindendi. O partinin parlamenterleri devletin maaşını alan ve emeklilik gibi özlük haklarından yararlanan “kurnaz adam ve kadınlar”dan oluşuyordu. Çünkü kendi halkını kandırıyorlardı. Nasıl olsa onlara inanmış, kandırdıkları zavallı bir halk vardı. Halkları onları liderleri, savunucuları ve hatta fedaileri falan zannediyordu. Ama aslında onlar bir yüksek maaşlı Piponya devletinin memurlarıydı. Geleceklerini garantiye almışlardı. Aileleriyle birlikte Piponya Cumhuriyeti’nde ömür boyu zenginlik içinde yaşayabilmeyi garanti etmişlerdi. Piponya’da devlet zaman zaman o etnik haklarını savunan sözde partiyi ve parlamenterlerini cezalandırma numarasını oynayarak bu “kurnaz insanlar”ın inandırma rolüne katkı yapıyordu. Böylece bir taraftan etnik sorunu o siyasi parti etrafında tehlike arz etmediği için tutuyor, daha doğrusu bertaraf ediyor. Diğer taraftan da o sözde en demokrat ve ilerici parti de parlamenterlik yaşamını uzatıyor, daha doğrusu dolgun maaş alma meselesini garantiye alıyordu.

Piponya’da sakallı ve dinci fanatik faşistler zaman zaman kadınlara saldırıyor ve takdir topluyordu. Kadına şiddet ve hatta tecavüzün bir cezası yoktu. İdare edenler dünyanın en zenginleriydi. Piponya’da basın iktidarın borazanıydı. Bütün tv ve gazeteler iktidara yalakalık yapma yarışındaydı. Doğru ve gerçek haber, yurttaşı doğru bilgilendirme asla yapılmazdı. Düşünce ve ifade özgürlüğü yoktu. Piponya halkının zenginleri hapse atılmaz, çünkü devletin asıl sahipleri onlardı. Yoksullar, kimsesizler, baldırı çıplaklar, avukatsızlar yani halk köleden farksız bir durumdaydı. Yoksulların hapse atılması iki dudak arasındaydı. Piponya’da demokrasi bir kandırmacaydı, yönetenlerin, zenginlerin bir oyunuydu. Millet seçimde oy kullanarak seçim yaptığını zannederdi. Oysa seçtikleri sağcısıyla solcusuyla aynı insanlardı. Piponya’da seçimler göstermelikti. Fakirler oy verir ve zenginler seçilirdi. Kurnaz adamlar ve kadınlar daima fakirlerin oyuyla parlamenter olurlardı. Bir konuda haklarını yemeyelim: “Maaşlarının hakkını veriyorlardı. Zaman zaman kavga etme ve rest çekme rolünü çok iyi yapıyorlardı.” Ve bu numarayı ne yazık ki fakirler hep yutardı. İşte öyle bir hayali ülkeden bahsediyorum. Entrikaların, yolsuzlukların, rüşvetin, ihanetin zirve yaptığı bu hayali ülke herkese ders olmalıdır. Bütün dünya bu hayali ülkede yaşayanlardan ders almalıdır. Zaten biz de bu amaçla Piponya’dan bahsediyoruz. İyi ki öyle bir ülkede doğmadık! İyi ki öyle bir ülkede yaşamıyoruz. Ne mutlu bize!

 Dünyaya sadece bir defa gelebilen bir insan bu dünyanın bütün nimetlerinden yararlanma hakkına sahiptir. Bütün insanlar eşit ve özgür doğarlar. Doğum sonrasında da eşit, adil ve özgür yaşamalıdır, bu böyle olmalıdır. Yaşamın tüm evrelerinde özgür ve eşit yaşam devam etmelidir.

Ve son bir söz: Kimse bu yazdıklarımdan bir çıkarsama, bir isim, bir ülke çıkarmasın. Hayali bir ülke olan Piponya’dan bahsettim. Benim uydurduğum bir yerdir. Uydurduğum bu olayların dünyanın hiçbir ülkesinde yaşanmasını istemiyorum. Hayali de olsa Piponya gibi bir ülke olmasın istiyorum. Ders olması dileğimle.
-----
Bülent Tekin


24 Ocak 2018 Çarşamba

Piponya(*)





Bu dünya böyledir. Zenginler tutuklanmıyor kolay kolay. Çok sahiplenen oluyor.Yoksulun sahibi olmaz. Kaderiyle baş başadır. Anlayan anlamıştır. Zenginin başı belada olunca tüm medya, gazeteciler, yazarlar ve hatta siyasetçiler, koro halinde adalet ve özgürlük talep eder. Geçmişi, nasıl zengin olduğu, geçmişinde hangi ihanetlerin olduğu dile getirilmez.

Piponya diye bir ülke vardı. O ülkede önceleri olağanüstü hallerde bölge valileri emrinde çalışan, onlara proejeler yapan ve kocalarını zengin eden kadınlar vardı. Faşist devlete hizmet edip o faşist devletin paraları ile kocalarını zengin eden kadınlar devran değişince özgürlük savaşçısı, solcu, aktivist, yazar ve gazeteci oldular. Hatta o ülkenin etnik bir halkına sahip çıkan siyasi parti bile o kadınların emrine girdi. Öyle yükseldi ki o kadınlar, onların Avrupa'da Amerika'da yazar, gazeteci, siyasetçi, kurum ve meclisler dostları oldu. O kadınlar artık birer tanrıça gibiydiler Piponya'da. Geçmişleri unutularak yerlere göklere sığdırılmadılar.

Aynı Piponya'da yoksullar vardı. Onların her sözü suç, her eylemi zindana atılmaktı. İşte o ülkede ve bu dünyada, bu sözde siyasetçi, yazar, kurum, aydınlar bu gariplerden asla haberleri olmadı.

Piponya işte öyle bir ülkeydi.
-------
(*) Bir hayali ülkeden bahsettim. 

3 Ağustos 2017 Perşembe

Kürt Sorunu ve Sayılmayan İsyanlar 1514-1919....





Bülent Tekin

Kürt Sorunu ve Sayılmayan İsyanlar 1514-1919


Kürt Sorunu ve Sayılmayan İsyanlar kitabı Türklerle Farslar arasına sıkışmış birlik olmayan, dağınık yaşayan Kürtlerin bu topraklarda özgün yaşamak için çoğunlukla Türkleri (Osmanlı) seçmeleriyle başlayan hikâyeyi anlatır. Bu yöneliş süreç içerisinde Osmanlıya kolayca Doğu’ya ve oralardan da Ortadoğu’ya, Kuzey Afrika’ya geçiş yolunu açarken aşiretsel yaşam biçiminde bulunan Kürtlerde zaman içinde çok cılız da olsa milli hisler ve ayrı olma düşünceleri yaratır. Yavuz Sultan Selim ve İdris-i Bitlisi ile başlayan Osmanlı-Kürt ittifakı zaman içinde egemen devlet Osmanlıyı rahatsız edecek isyanlarla karşılaşmasına neden olacaktır. 

Kürtlerce ayaklanma ya da isyan sayılabilecek-ama aslında sayılmayan!-direnişlerini anlatmaya çalıştım. Bugüne dek hiç yazılmamış ya da karanlıkta kalmış bazı isyan ya da-belki?-Türklerce adli vakalar olarak sayılan olayları yazmaya çalıştım. Kitap daha çok 1514-1919 yılları arasındaki Türk(Osmanlı)-Kürt ilişkilerini ve bundan kaynaklanan Kürt Sorunu’nun çıkışının analizini yapmaktadır. 

Kürtler neden bu ilişkiye bugün karşı çıkmak durumda kaldılar? 

Osmanlının silah kullanmadan Kürdistan’ı yönetme nedeni ve sonrasında o topraklarda yaşayan feodal beylerin önderliksel itirazları bu kitapta anlatılmaktadır. Bu kitap bir bakıma Kürt Sorunu’nun başlangıç ilkelerini arayıp günümüze evrimle biçimini analiz etmiştir.

30 Haziran 2017 Cuma

SİVAS KATLİAMI ODAĞINDA SAVAŞ VE KATLİAMLARA KARŞI AZİZ NESİN AYDINLIĞINDA OLMAK



Müslüm Kabadayı

                            
Canlı olmak, biyolojik olarak varlığını sürdürmek için mücadele etmek demektir aynı zamanda. Bitkiler, hayvanlar ve insan türlerinin canlı olarak varlıklarını sürdürmelerinde kendi doğalarını belirleyen temel unsur beslenme olduğuna göre, doğrudan toprak, hava, güneş gibi besin kaynaklarını kullanan bitkiler, tam doğal beslenme zincirinde yer alırlar. Hayvanlardan solucan vb. dışındakiler bitkiler yanında diğer hayvanları ve insanları yiyerek beslenirler. İnsan türüyse hem bitkiler ve hayvanları, canileştiği durumlarda da diğer insanları yiyerek yaşamını devam ettirir. Bilindiği üzere canlıların tümü için geçerli olan bir beslenme-ısı dengesini sağlayan kanunu 1930’lu yıllarda Max Kleiber, “Metabolizma, kütlenin dörtte üçüncü kuvvetine eşittir.” biçiminde ifade etmiştir.[1] Beslenmenin tüm canlılar için yaşamlarını sürdürmenin temel dayanağı olarak, yapı taşını oluşturan proteinlerle enzimiyle bunu gerçekleştirirler. Canlılarda, 20 farklı amino asidi vardır. Proteinler, zincir benzeri moleküller halinde bir araya getirilmiş farklı amino asit kombinasyonlarından meydana gelir. Amino asitler de, esas olarak karbon, oksijen, hidrojen ve azottan oluşur.
Canlıların evriminde insan türünün farklılaştığı ve zamanla yaşadığı doğayı değiştirme-yeniden biçimlendirme, yönetme yeteneğini de geliştiren temel organ beyindir. Beynin, ateşin et başta olmak üzere besinlerin pişirilerek yenilmesinde kullanılmasıyla birlikte hem hacim olarak büyüdüğü hem de nöron sayısının ve ağlarının arttığı bilinmektedir. Homo Sapiens Sapiens döneminde insan beyninin gelişimi hız bakımından da katlanarak artmaya başlamıştır. 1956’da John McCarthy tarafından kullanılan “yapay zekâ”nın günümüzde “yapay süperzekâ” aşamasına gelmesiyle insanlığı, dünyayı, belki başka gezegenleri daha yaşanabilir kılmayla yok etme arasında salınan bir ikilem aşamasına sıçramaktadır.

Şimdi şu soru hemen akla gelebilir: Bu anlatılanların katliam-savaş ve Sivas kıyınıyla ne ilgisi olabilir? “Niye olmasın?” diyerek estirmeden yanıt vermekten öte, insanın milyonlarca yıllık biyolojik evriminde, diğer canlılardan farklı olarak bir kültürel evrim de geçirmekte oluşunu sağlayan temel organın beyin olduğuna dikkat çekmek için böyle bir giriş yaptığımı belirtmeliyim.

İnsan beyninin nasıl çalıştığı, belleğin nasıl oluştuğu, dil yeteneğinin gelişmesiyle belleğin yeni nesillere biyolojik evrim yanında kültürel evrimle nasıl aktarıldığına dair yapılan bilimsel çalışmalar, Marksizmin 19. yüzyılda geliştirdiği doğa ve toplum-insan üzerine felsefeyi, insanın dünyayı yorumlamak çabasından değiştirme eylemliliğine geçiş gücüne daha zengin veriler sunmaktadır. Konuyla bağlantılı olarak insanın kişilik ve bilinç geliştirme süreçlerine özce değinmekte yarar görüyorum.

İnsan yaşamının, önceki süreçlerden çok farklı bir sıçrama yaptığı tarım devrimi, yaklaşık 12 bin yıllık bir sınıflı toplumlar sürecini de tetiklemiştir. Avcı-toplayıcılıktan yarı avcı-toplayıcılığa, oradan da yerleşik yaşamın kök saldığı tarım devrimine geçişin coğrafyası olan verimli hilalde yapılan araştırma ve incelemeler, bugün insanın kişilik geliştirme özelliklerinin eski örnekleri olarak ele alınmaktadır. Bilimsel çalışmalar göstermektedir ki insanın kişilik özelliklerinin % 50’si genetik kökenlidir. Diğer yarısı da toplumsallaşma ve öğrenme süreçleriyle biçimlenmektedir. Kişiliklerin farklılaşmasıyla ilgili çalışmalardan birini yapan evrimsel psikolog, bilişsel bilimci ve popüler bilim yazarı Steven Pinker, “Zihin Nasıl Çalışır?” adlı kitabında şöyle betimlemektedir: 

“Kişilikler en az beş temel biçimde farklılık gösterir: Bir insanın sokulgan ya da çekingen olması (dışadönüklük-içedönüklük), bir insanın sürekli kaygılanması ya da sakin ve kendinden emin olması (nevrotiklik-dengelilik), bir insanın kibar ve güven dolu ya da kaba ve kuşkucu olması (anlaşılabilirlik-çatışmacılık), bir insanın özenli ya da özensiz olması (vicdanlılık-vicdansızlık) ve bir insanın cesur ya da uyumlu olması (açık olma-açık olmama).”[2]

İnsan topluluklarının komünler halinde yaşadığı, özel mülkiyet yerine toplumsal mülkiyetin hakim olduğu insanlık tarihinin en uzun döneminde küçük çapta şiddet olaylarına, cinayetlere rastlanmakla birlikte katliam ya da savaşlar söz konusu değildir. Doğa-insan ilişkilerinin, doğadaki yaşamsal zorlukları komün halinde aşma mücadelesinin egemen olduğu bu dönemde, insanların sıcak ve ılıman ormanlarda yaşadığı (alt), balık üretiminin yapıldığı (orta) ve ok ile yayın bulunduğu (yukarı) aşamalardan geçtiği bilinmektedir. Dolayısıyla bu dönemde insan kişiliğine egemen olan özelliklerin, yukarıdaki beş temel özellikten ilklerinin olduğu söylenebilir. Stevn Pinker’in betimlediği beş temel biçimden “anlaşılabilirlik-çatışmacılık”la “vicdanlılık-vicdansızlık”, insanın şiddet eğiliminin zıtlıklar açısından nasıl gelişebileceğine de açıklık getiriyor. Bu açıdan bakıldığında belgelenebilen tarih öncesi bireysel şiddet eylemlerine en eski örneklerden biri, İspanya’da bulunan 430 bin yıllık cinayet kurbanıdır. Katliam ya da savaşların nedeni, tarım devrimiyle üretim aşamasına geçmiş toplulukların başkalarına ait bölgeleri, depolanan ürünleri ele geçirmek amacından kaynaklandığı belirtilir. Daha gelişkin ve yerleşik toplulukların döneminde başladığı vurgulanır. Oysa “Kenya’nın Turkana Gölü’nün batısındaki Nataruk’ta bulunan şiddete uğramış iskeletler, yerleşik hayata geçen toplumların sayısı artmadan çok önce, göçebe insanların arasında bu türden zalim olayların yaşandığına dair iç karartıcı bir kanıt olarak görülüyor.”[3] Yaklaşık 10 bin yıl önce gerçekleşen bu katliamın nedenlerinden ikisi, yani su kaynağı, kurtulmuş et ve balıkla toplanan yemişler, yerleşik toplulukların savaşlarının gerekçeleri arasında sayılabilir.  Üretim araçlarını, ürünü ve üretim bölgesini ele geçirme amacıyla yaşanan katliam ve savaşlar yanında, başka nedenle gerçekleşenlerin de görüldüğünü Glowacki, aynı haber metninde şöyle dile getiriyor:  “Örneğin Yeni Gine’de bol miktarda kaynak ve toprak olsa da eskiden beri kabile ve statü dinamikleri nedeniyle çok şiddetli savaşlar olduğunu görüyorsunuz.” 

İnsanın şiddet gösterme eğiliminin, şempanzelerde olduğunu biliyoruz. Ancak, bu eğilimin insan türünde baskın hale gelmesinin, insan yaşamını kitlesel ve doğayı kütlesel olarak tehdit etme aşamasına sıçramasının temelleri, komünal yaşamın ve anaerkil dönemin sonlandığı koşullarda aranmalıdır. Sömürünün sistemleştiği köleci toplumla yaygınlaşan katliam ve savaşlar, feodal toplum döneminde kıtaları aşmış; kapitalist toplum döneminde büyük savaşlar, hatta I. Ve II. Dünya Paylaşım Savaşları gerçekleşmiş; günümüzde de nükleer ve siber savaş tehlikesiyle insanlığın, Dünya’nın sonunu getirecek bir boyut kazanmıştır. Kapitalizmin egemen olduğu dönemde yaşayan önemli katliamlara baktığımızda, şiddet ve savaşın ekonomi politiğini anlamak kolaylaşmaktadır. Farklı coğrafyalardan birkaç örnekle bunu somutlamak isterim.

ABD'nin güney eyaletlerinde 1865’te kurulan Ku Klux Klan örgütüAmerikan İç Savaşı’nın ardından tüm ülkede kaldırılan siyahi köleliğine karşı çıkmıştır. Teşkilat, siyahı ırka mensup insanların ölmesi veya beyaz ırkın refahı için çalışması gerektiğini savunmuştur. Katliamlar yapmıştır. Ne yazık ki zayıflamış olsa da bugün varlığını sürdürebilmektedir. Aynı dönemde Kafkaslar’da yaşayan Çerkezlere karşı katliam ve sürgün politikası (1864) Rus egemenleri tarafından uygulanmıştır. I. Dünya Paylaşım Savaşı’nda Osmanlı egemenleri, Ermenilere katliam uygulamış ve tehcir etmiştir; Ermeni ırkçıların da egemen oldukları bölgelerde yaşayan Türk ve Kürtlere uyguladıkları kıyımlar söz konusudur. II. Dünya Paylaşım Savaşı’nda Nazilerin Yahudilere uyguladığı soykırımda 5 milyonu aşkın insan ölmüştür. ABD’nin Vietnam’da uyguladığı katliamlar, Bertrand Russell'ın önderliğinde kurulan “Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi” tarafından yargılanmıştır. Yıllarca Belçika'nın sömürgesi olan Ruanda'da iktidarı ele geçiren Hutular, Tutsilere karşı ayrımcılık ve soykırım yapmaya başlamıştır. Bunun sonucunda 800.000 kadar insan yaşamını yitirmiştir. 1988’de Irak’taki Saddam rejimi, Halepçe’de zehirli gazla Kürtlere katliam uygulamıştır.  Yugoslavya’nın parçalanmasından sonra Hollandalı askerlerin denetimindeki bir kampta Sırp ırkçılar tarafından gerçekleştirilen Srebrenitsa Katliamı Boşnaklara yapılmıştır. Çin’de Uygurlara, Myanmar ile Sri Lanka'da Budistler tarafından Müslüman topluluklara uygulanan katliamlar…  Saymakla bitmeyecek kadar çok katliam örnekleri var.

                             Dikkat edilirse bu katliamların etnik-milliyet, dinsel-inanç, kabilecilik-bölgecilik çatışmaları üzerinden gerçekleştirildiği görülüyor. Her birinin kendine özgü ekonomi politiği yanında ortak noktası şudur: Bir devletin, bir sınıfın, bir ulusun-kabilenin, bir dinin-mezhebin egemenlik alanını korumak ya da geliştirmek amacıyla “tehlike” gördüğü başka bir topluluğu zayıflatma, yok etme isteğidir. İşte tam bu noktada “Sivas Madımak Katliamının temel niteliği ve ekonomi politiği nedir?” sorusuna açıklık getirmek gerekir.

                 2 Temmuz 1993’te 33 aydın ve sanatçının,  2 de otel çalışanının katledildiği Sivas kıyımının iki temel özelliği dikkat çekmektedir. Türkiye sermaye sınıfı, 1989 Bahar eylemleri, Zonguldak’ta büyük madenci yürüyüşü, kamu emekçilerinin eylemleri, Petrol-İş başta olmak üzere işçi ve emekçi sendikalarının önderlerinin sınıf mücadelesini birleştirme çabaları, Kürt emekçi hareketinin yükselişi karşısında yaşadığı krizi aşmak istemektedir. Bunun için biçilmiş kaftan olan dinci gericiliğin güçlendirilmesine karar verilmiştir. 2 Temmuz katliamına giden süreç dikkatle incelendiğinde temel nedenlerden birinin bu olduğu anlaşılmaktadır. Bu katliamla iki şey hedeflenmiştir. Birincisi, orada yakılarak öldürülen aydınlar ve sanatçılar üzerinden topluma korku yayılmıştır. Böylece Türkiye aydının ve sanatçısının ilerici-direnişçi damarı kesilmek istenmiştir. Diğer yandan, Alevi-Sünni inanç ve kültüründen gelen insanların bir arada yaşadığı Sivas hedef seçilerek, mezhepler üzerinden toplumun dinselleştirilmesi, bu temelde kutuplaştırılması amaçlanmıştır. 2 Temmuz’dan üç gün sonra 5 Temmuz’da Erzincan’ın Kemaliye ilçesine bağlı Başbağlar köyünde 33 masum insanın katledilmesi ve bunun da “Sivas’ın öcünün alındığı” biçiminde PKK tarafından (Bu katliamı yapan Baran’ın daha sonradan PKK içindeki hesaplaşmada öldürülmesinde bu yanlışının da bedelini ödediği doğrultusunda yapılan açıklamalar, bu hareketin sorumluluğunu hiçbir zaman hafifletmez.) siyasallaştırılmasıyla bu amaç hasıl olmuştur. Böylece, Sivas katliamı sadece bir Alevi katliamıymış izlenimi yaratılmış ve Başbağlar katliamının gölgesine alınmak istenmiştir. Başbağlar katliamından Tunceli’nin Alevi köyleri sorumlu tutularak, hedef gösterilmiştir. İyi ki bunun farkına varan Başbağlar halkı, kendilerine jandarma tarafından dağıtılan silahları iade etmiş ve kışkırtmaya gelmemiştir. Egemen sınıf, ulus ve din siyasetinin emekçilerin, yoksulların, ezilenlerin birbirine kırdırılması politikasının önüne geçmek bakımından ders alınması gereken bir durumdur.

                 Sivas katliamı sonrasında gerçekleşen politik süreç dikkatle incelendiğinde, bu katliamla salınan korku nedeniyle Alevi toplumundan dinci gericiliğe kadrolar devşirilmeye, Reha Çamuroğlu ve Fermani Altun gibi dilbazlar öne çıkarılmaya, İzzettin Doğan ve Cem Vakfı üzerinden de ehlileştirmeye ağırlık verilmiştir. Haksızlıklara, sömürüye, baskılara karşı yüzyıllarca direniş geliştirmiş Alevilerin haklarını vermek yaftasıyla çalıştaylar düzenlenmiş, yeni bir asimilasyon politikası sinsice uygulanmıştır. 

                 Sivas Madımak katliamıyla ilgili ayrıntılar, basın-yayın organlarında, internet sitelerinde, araştırma-inceleme kitaplarında, raporlarda geniş biçimde yer almaktadır. Burada dikkat çekmek istediğim önemli noktalardan biri, bir devlet organı olan Devlet Denetleme Kurulu’nun hazırladığı raporda yer alan şu bölümdür: “Bu nedenle, olayın ortaya çıkmasında, önlenememesinde ve soruşturulmasında/yargılanmasında Devlete terettüp eden ağır bir hizmet kusuru bulunmaktadır. Bu açıdan, Sivas olaylarında hem yönetsel hem de siyasal organları itibariyle olayın temas ettiği dönemin tüm Devlet ricali ile yaklaşımları, 37 kişinin ölümünden dolayı; en az kalabalıkları şuursuz hale getiren ve kolayca tahrike kapılan Sünni kolektif hafızaya ait bazı algı ve yaklaşımlar ile Sünni kolektif hafızanın tahrikine yol açtığı kanaati edinilen bazı davranışlar kadar sorumludur. Ne yazık ki, gerek kamu görevlileri ile ilgili etkin bir adli ve idari soruşturma ve yaptırım kapasitemizin olmaması gerekse siyasal sorumluluk algılaması ile ilgili yetersiz demokratik standartlarımız nedeniyle herkes “tüm suçu” kalabalıkların ve toplumun üzerine yıkma kolaycılığını tercih etmiştir. Sorumlulukların böyle bir perspektifte belirlenmesi; hiçbir şekilde oteli yakan ve 35 kişinin ölümüne yol açan kişilerin ve anlayışların suçunu hafifletmeye yönelik bir tavır olmayıp; tam aksine, Sivas olaylarında söz konusu kişiler ve anlayışlar dışında da faillerin ve sorumlulukların olduğu gerçeğinin kavranılmasına ve topluma bu gerçeğin gösterilmesine yönelik bir yaklaşımı ifade etmektedir.” [4]

2 Temmuz 1993’te Sivas Madımak Oteli’nde 33 aydın-sanatçının yakılarak katledildiği katliamın 24. yıldönümünde, yukarıdaki raporda vurgulanan bir gerçekliğin ayırdında olmayan, buna göre strateji ve taktik geliştiremeyen bir toplamdan söz etmek zorundayım.  İnsanlığın yüzkarası katliamlarından biri olmanın yanında Türkiye’de işçi-emekçi sınıf ve ezilen toplumsal dinamikler açısından kırılma noktası olan bir aydın kıyımıdır bu. Ondan sonra Türkiye aydınlanma mücadelesi, bir türlü beynini toparlayıp daha güçlü bir sesle, ışıkla kitleleri aydınlatmayı başaramamıştır; tersine emperyalizm dinci gericilik üzerinden daha derin bir iç olgu haline gelmiş, eğitimden günlük yaşama kadar dinselleştirme toplumu kuşatmıştır. Bu acı tablonun gerçek kara ressamlarını açığa çıkartmaya, amaçlarını anlaşılır kılmaya, strateji ve taktiklerini boşa çıkartacak bir karşı-stratejiyi oluşturmaya yönelik enerjimizi odaklamamız gerekiyor. Çünkü, Türkiye solunun önemli bir bölümü, bu katliamı Alevilere yönelik olmakla sınırlandırıyor. Dönemin özelliklerini, aynı dönemde gerçekleşen Başbağlar katliamının ne anlama geldiğini, sonrasında gerçekleşenlerle bağıntısını kurmadan değerlendirmeler yapıyorlar. Bu katliam üzerinden korkutularak ehlileştirilen Alevilerin, onlarca kurulan vakıf, derneklerin AKP düzeniyle, emperyalizmin maşası Fetullah Gülen hareketiyle nasıl ilişkiye girdiklerini, bu katliamla amaçlananlardan birinin bu olduğunu fark etmiyorlar. Alevilik-Sünnilik üzerinden geniş kitlelerde yaratılan kutuplaşmanın, katliam karşısında ortak tavır alma duyarlığını nasıl geri çektiğini görmüyorlar.  

                 Tekrar Aziz Nesin’e dönecek olursam; “Ömrüne Sığmayan Adam” olarak tarihe geçen, düşündüğü kadar eylemle bunları yaşama geçiren aydın-sanatçımızın şahsında, 2 Temmuz Sivas katliamının bir başka yönüne de değinmek istiyorum. Oğlu Ahmet Nesin’in birkaç kez dile getirdiği üzere Sivas katliamının sermaye sınıfının ilgili güçleri tarafından planlı biçimde gerçekleştirildiğini, bu planın önünü açanlardan birinin de Doğu Perinçek olduğunu görüyoruz. Ahmet Nesin ve Onbinler hareketinde yer almış başkalarının açıkladıklarına göre, Perinçek tarafından Aziz Nesin’in bilgisi olmadan Aydınlık gazetesinde Salman Rüşdi’nin Şeytan Ayetleri kitabının tefrika edilmesiyle istihbarat örgütlerinin yönlendirdiği tarikat-cemaatler üzerinden Aziz Nesin’e karşı bir linç kampanyasının sürdürüldüğü bilinmektedir. Bu çok önemlidir ve aydın aklın titizlikle üzerinde durması gereken bir noktadır. Çünkü, Dünya’da sınıf mücadelesinin sürdüğü her yerde ve her dönemde olduğu üzere sermaye sınıfının bütün örgütleriyle solun içine, özellikle devrimci hareketlere, işçi sınıfı partilerine, sendikalarına, DKÖ’lerine sızma ve yönlendirme, provokasyon hazırlama bakımından Türkiye solunun, özellikle sosyalist solun pek de başarılı bir sınav verdiği söylenemez.

                 Bu süreci Aziz Nesin’in görmediğini, okuyamadığını düşünmüyorum. 50 yılı aşan siyasi deneyimine karşın Aziz Nesin’in, Pir Sultan Abdal Şenliklerine katılanların büyük çoğunluğunun yanıldığı nokta şudur: O dönemde SHP-DYP Hükümeti vardır. Başbakan, “Otelin etrafını saran vatandaşlarımıza hiçbir biçimde zarar gelmemiştir.”  Şeklinde yüzkarası açıklama yapan Tansu Çiller’dir. Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü’dür,  İçişleri Bakanı DYP’den Mehmet Gazioğlu, Kültür Bakanı da SHP’den Fikri Sağlar’dır. İşin ilginç yanı bu etkinliği düzenleyen, sanatçı ve aydınları davet eden de Sivas Valiliği’dir. Etkinlikler sırasında dikilecek “ozanlar heykeli” yerine Banaz’a dikilmesi gereken Pir Sultan Abdal heykelini gönderen de Kültür Bakanlığı’dır.  Şimdi, tüm veriler ışığında Aziz Nesin başta olmak üzere etkinliğe katılan aydın-sanatçıların, Pir Sultan Abdal Kültür Derneği yönetiminin zaafa düştüğü nokta açığa çıkmaktadır: SHP’nin hükümette olmasına duyulan güven. Aynı zaafı, 24 Aralık 1978’de gerçekleşen Maraş katliamında hükümette CHP’nin olmasına duyulan güvende görebiliriz.
Bizzat bir devlet kurulu olan DDK’nin raporu, devletin sorumluluğunun altını çizme gereği duyarken, o dönemde İçişleri Bakanı olan Mehmet Gazioğlu başta olmak üzere, dönemin Sivas Valisi Ahmet Karabilgin, Belediye Başkanı Temel Karamollaoğlu, Emniyet Müdürü Doğukan Öner ve İl Jandarma Komutanından hiç hesap sorulmamıştır. Otelde mahsur kalma aşamasında Erdal İnönü’yü haberdar edenler, sonradan bunun hesabını ne İnönü’ye ne de SHP’ye dava açarak ve siyaseten sormadılar. Burada, sermaye devletinin uygulamaya koyduğu bir katliamın tüm aktörlerinin hangi rolleri üstlendiği apaçık görülmektedir; en önemlisi de bu rolde SHP’nin konumu bilince çıkarılamamıştır. Türkiye sosyalist hareketinin, aydın-sanatçılarının, bu arada Alevi örgütlerinin önemli bir bölümü bu bilinçle mücadele etmenin strateji ve taktiklerini başarılı biçimde işçi ve emekçi sınıfların önüne koyamamışlardır. Bu bilinci kazanan tekil örneklerin, örgütlerin de etkili olamadığı ortadadır.
                 Aziz Nesin, katliamdan kısa süre önce TGRT’ye verdiği röportajda, Aydınlık’ta Şeytan Ayetleri’nin yayınlanmasından ön bilgisinin olmadığını belirttikten sonra “düşünce özgürlüğü” açısından bu kitaba konan yasağa karşı çıktığı için çevirtip kitap şeklinde yayınlamayı bir aydın namusu olarak düşündüğünü açıklamıştır. Burada dikkat çekilmesi gereken nokta şudur: Aziz Nesin, namuslu bir aydın olarak kendi çizgisinde tutarlı bir tavır sergilemiştir ama siyaseten zamanlama ve mekan bakımından uyanık bir yol izlememiştir. Sivas gibi tarihte hep dinsel ve etnik temelde ayrılıkların düşmanlaştırma politikalarıyla katliamlara dönüştürüldüğü bir yerde yapılacak etkinlikler öncesinde cehennemin parke taşlarının nasıl döşendiğini görecek politik yetkinlikte olmaması, sol-sosyalist aydınların gidermeleri gereken bir eksiklik olarak bugün de önümüzde durmaktadır.
                      Sivas Madımak katliamı odağında, yeni katliamların gerçekleşmesinin önüne geçmenin kültür atmosferini yaratmak zorundayız. Bunun için izlenmesi gereken temel politikaları şöyle özetleyebilirim.

·         Ülkeleri yağmalama, emekçi halkları sömürme, giderek savaş ve katliamlara başvurma gibi insanlık dışı uygulamalara başvuran emperyal devletlere, sermayeye ve çok uluslu şirketlere karşı ortak mücadele etme duyarlığı ve bilinci geliştirmek.
·         Toplumun tüm kesimlerinde kendini etnik, ulusal, dinsel, mezhepsel açıdan başka kesimlere dayatma politikalarının önüne geçecek “İnsan” olma bilincini kazandırmak.
·         Eğitim başta olmak üzere kamusal alanda ırkçı, din-mezhep ayrımcı politikalara son vermek. Bunun yerine farklı kültürlerden gelen topluluk veya tekil insanların yaşam biçimlerine saygı gösteren, ortak yaşama bilincini kazandıran eğitim ve kültür politikalarını uygulamak.
·         İnsan beyninin özveri, paylaşma, dayanışma duygu ve bilinç durumlarını güçlendirecek bir eğitim ve sağlık ortamı hazırlamak.
·         Bilim ve sanatın, yaşamı güzelleştiren estetik ve yaşamı anlamlı kılan etik kazanımlarını toplumun tüm hücrelerine, insanın tüm dokularına kadar yaygınlaştırmak.

Bunları gerçekleştirecek tüm toplumsal dinamikleri şimdiden selamlarken, 2 Temmuz’da yitirdiğimiz tüm aydın ve sanatçılarımızın şahsında tüm savaş ve katliamlarda kaybettiğimiz insanları saygıyla anıyorum. Hiçbir katliam ve savaşa meşruiyet tanınmayacak bir toplumsal yaşam biçiminin egemen olacağı eşit ve özgür bir toplumun kurulmasını diliyorum.




[1] http://www.evrimagaci.org/fotograf/54/5565
[2] http://www.insanbu.com/Kitap-Haberleri/462-zihin-nasil-calisir-freud-ensest-odip-karmasasi-evrim-ustune
[3] http://dusunbil.com/eski-caglardan-acimasiz-bir-katliam-en-eski-savas-kaniti-olabilir/
[4]http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/94607/_Madimak__raporu_aciklandi__Devlet_agir_kusurlu.html